Wat is een psychose?
Iemand met een psychose is het contact met de werkelijkheid gedeeltelijk of geheel kwijt. Er kan sprake zijn van waandenkbeelden of hallucinaties: dingen ervaren, zien of horen die er in werkelijkheid niet zijn. Sommige mensen horen stemmen die boodschappen of opdrachten doorgeven. Ook kan iemand in een psychose wantrouwig worden of complottheorieën ontwikkelen. Gevoelens kunnen afvlakken of juist heviger worden en er kan sprake zijn van plotselinge stemmingswisselingen. Het dag- en nachtritme kan verstoord zijn. Een psychose kan onderdeel zijn van een andere psychiatrische ziekte zoals schizofrenie of een bipolaire (manisch-depressieve) stoornis.
Gevolgen in het dagelijks functioneren
Als iemand een psychose heeft, heeft dit grote gevolgen voor het dagelijks leven. Het sociale en maatschappelijke leven loopt vaak vast omdat de dagelijkse bezigheden als school, werk en zelfverzorging niet goed meer lukken. Iemand met een psychose kan zichzelf erg verwaarlozen, zowel wat betreft eten als de verzorging van het lichaam en de woning. Psychotische mensen kunnen door hun verwardheid en afwijkende levenspatroon overlast veroorzaken of agressief worden.
Een psychose is bepaald niet ongevaarlijk. Sommige patiënten met een psychose verwonden zichzelf of vertonen zelfmoordneigingen. Een psychose kan tot gevolg hebben dat iemand voor langere tijd niet in staat is te werken. De praktijk leert dat het lastig kan zijn om weer aan de slag te gaan na een behandeling voor psychische problemen. Terugkeer naar de oude werkplek is niet altijd mogelijk. Ander werk, een aangepaste baan of vrijwilligerswerk wel.
Danstherapie bij een psychose
In de acute fase stelt een arts de diagnose en heeft de behandeling tot doel de psychotische symptomen, de angst en verwarring te verminderen. Medicijnen spelen hierbij een belangrijke rol. Daarnaast draagt een rustige, veilige omgeving bij aan herstel. In deze fase kan danstherapie nog geen rol spelen.
Na de acute fase, als medicatie is ingezet, kan vaktherapie van grote betekenis zijn. De behandeling en begeleiding is dan gericht op omgaan met de gevolgen van een psychose en het voorkomen van een volgende psychose. In danstherapie staat niet het praten centraal, maar het ervaren en handelen. Plezier ervaren, een creatief proces ingaan, muziek beleven, dansen. Dit zijn activiteiten die zorgen voor vergroting van het zelfvertrouwen en verbetering van kwaliteit van leven. Specifieke therapiedoelen kunnen zijn:
- leren in het lichaam te komen en te blijven
- verbetering van sociale contacten
- zelfvertrouwen opbouwen
- rust leren inbouwen in dagelijks leven
- helderheid krijgen in onoverzichtelijke situaties
- dagritme bewaken
In danstherapie kun je leren om opnieuw contact te maken met jezelf en de omgeving. Juist dat contact met de realiteit is na een psychose erg belangrijk. Het zorgt voor een basis die verloren leek.
Het behandeltraject en werkwijze
Bij de start van een behandeling zal de vaktherapeut veel aandacht schenken aan het opbouwen van een vertrouwensrelatie met jou. Daarnaast zorgt de danstherapeut voor een omgeving waar jij je veilig en op je gemak voelt, zodat jij vertrouwd kunt raken met de werkvormen en de omgang met de materialen.
Danstherapie kan zowel individueel als in groepen worden aangeboden. Vaak start een behandeling individueel, waarbij in een later stadium kan worden overgegaan op groepstherapie. De ervaringsverhalen van anderen zijn hierbij van meerwaarde.
Omdat de ernst en klachten bij een psychose van persoon tot persoon erg kunnen variëren, kan weinig gezegd worden over de behandelduur.
Wanneer is danstherapie niet geschikt? Als de psychose nog zodanig aanwezig is dat iemand het onderscheid tussen wanen en realiteit niet goed kan maken en daardoor ernstig verward of angstig is, is vaktherapie nog niet geïndiceerd.
Meer informatie
Herken je jezelf of een naaste in bovenstaand verhaal? Kan danstherapie iets voor je betekenen? Zoek hier een danstherapeut in jouw buurt. Wil je weten of jouw zorgverzekering danstherapie vergoedt, kijk dan hier.
Kijk ook eens op deze website: https://www.psychosenet.nl en bekijk het filmpje over wat een psychose is. Of bekijk het filmpje over dans en beweging bij een psychose.