Wat is spanning en stress?
Ieder mens heeft in bepaalde periodes last van stress. Het is een vorm van spanning die te voelen is in het lichaam: een droge mond, versnelde hartslag, spieren spannen zich aan. Stress is niet per se slecht: het zorgt ervoor dat we alert en gefocust zijn bij belangrijke of gevaarlijke gebeurtenissen.
Meestal gaat stress vanzelf weer over, maar in sommige gevallen spreken we van een stressstoornis. Als de stress langdurig aanhoudt of als veel stressvolle gebeurtenissen elkaar opvolgen, heeft het lichaam te weinig gelegenheid om zich tussendoor te ontspannen en opnieuw in balans te komen. Dan kan sprake zijn van een chronische stressstoornis. Bij een ingrijpende gebeurtenis (bijvoorbeeld een ongeval of een plotseling verlies of trauma) kan de stress zo hoog oplopen dat het lichaam daar niet makkelijk van herstelt. Dan is sprake van een acute stressstoornis.
Na een extreem gevaarlijke situatie of ingrijpende gebeurtenis kan iemand een posttraumatische stressstoornis ontwikkelen.
De gevolgen in het dagelijks functioneren
Bij een chronische stressstoornis raken lichaam en geest ontregeld. Er kan onder andere sprake zijn van een voortdurend gejaagd gevoel, slaap- en concentratieproblemen, vermindering of juist vermeerdering van de eetlust of een hoge bloeddruk, met daarbij kans op hart- en vaatziekten.
Bij een acute stressstoornis blijft het lichaam permanent in een opperste staat van paraatheid. Je kunt dan last hebben van een verdoofd gevoel, een voortdurende schrikachtigheid of herbelevingen van de ingrijpende gebeurtenis.
Een stressstoornis kan ervoor zorgen dat je in een negatieve vicieuze cirkel terechtkomt. Soms gaan mensen meer roken, blowen of drinken om de stressgevoelens te verminderen, waardoor de lichamelijke conditie vermindert. Het kan ook zijn dat je prikkelbaar wordt, sneller ruzie krijgt of dat je jezelf terugtrekt. Daardoor kun je in een isolement raken of de stress juist vergroten.
Te veel en langdurige stress kan bijdragen aan het ontwikkelen van een burn-out, angstklachtenof stemmingsklachten.
Danstherapie bij stress
Danstherapie zorgt ervoor dat de negatieve vicieuze cirkel die door de stress veroorzaakt is, kan worden doorbroken. In danstherapie staat niet het praten centraal, maar het ervaren en handelen. De danstherapeut zal de aandacht verplaatsen van problemen en malende gedachtestromen naar het huidige moment. Je kunt je zo weer bewust worden van je eigen lichaam, je ademhaling, van kleuren, je eigen creativiteit, mogelijkheden in je stemgebruik of spel. Hierdoor kun je na lange tijd van spanning ook weer ontspanning ervaren. Het ervaren van ontspanning geeft ruimte voor nieuwe gedachten, ander gedrag en plezier.
Daarnaast kan het prettig zijn je stress te uiten, in dans of beweging. Je kunt samen met de danstherapeut op zoek gaan: hoe ziet jouw stress eruit en wat is het effect ervan op jezelf, jouw gevoelens en jouw gedrag? Dit uiten en in beeld brengen helpt je om meer grip te krijgen op je stress en spanning en vaak ook om meer begrip te krijgen voor jezelf en jouw gevoelens en gedrag.
De danstherapeut zal samen met jou kijken naar de momenten waarop de stress hoog oploopt en welke lichamelijke en emotionele reacties dit oproept. Hoe voel je de spanning in jouw lichaam? Welke gedachten malen rond? Op het moment dat je je ervan bewust wordt wat er gebeurt, kun je meer controle uitoefenen op de situatie. Soms helpen ademhalings- of ontspanningstechnieken en soms helpt het om je grenzen beter aan te geven. Misschien moet je vaker ‘nee’ zeggen tegen je omgeving of bepaalde prikkels of situaties vermijden. De danstherapeut kan dit met je oefenen, bijvoorbeeld door rollenspellen, in beeldend werk, in drama of muziek of door middel van fysieke oefeningen waarbij je jow grenzen leert aan te voelen en deze eerder kan aangeven.
Door deze praktische oefeningen kun je ontdekken dat je keuzes hebt in jouw gedrag en dat je jouw eigenheid kunt behouden in stressvolle situaties, waardoor je meer rust en balans kunt vinden.
Behandeltraject en werkwijze
Danstherapie bij spanning en stress kan individueel of in een groep plaatsvinden. Zowel bij een individueel traject als bij een groepstraject gaat het eerst om kennismaking en het in kaart brengen van het totaalbeeld en het klachtenpatroon. Dit gebeurt door middel van een gesprek en zal bij de verschillende vormen van therapie op verschillende manieren vorm krijgen.
Daarna worden verschillende stappen doorlopen waarin het creëren van vertrouwen en een veilige beginsituatie het belangrijkste is.
De behandelduur zal variëren van 6 weken tot 6 maanden afhankelijk van de aard en gradatie van de klachten. De frequentie zal aanvankelijk wekelijks en later meestal tweewekelijks zijn.
Meer informatie
Herken je jezelf of een naaste in het bovenstaande? Kan danstherapie iets voor jou betekenen? Zoek hier een danstherapeut in jouw buurt. Wil je weten of jouw zorgverzekering danstherapie vergoedt, kijk dan hier.